Wat betekent DOP?

DOP voor Italiaanse specialiteiten

DOP staat voor Denominazione di origine protetta en komt overeen met de Duitse beschermde oorsprongsbenaming. Het wordt in de Europese Unie gebruikt om landbouwproducten en andere voedingsmiddelen te labelen die geproduceerd zijn volgens een specifiek proces dat beperkt is tot een geografische regio.

Bekende Italiaanse specialiteiten met het DOP-zegel zijn Parmigiano Reggiano, Prosciutto di Parma (= Parmaham), Mozzarella di bufala (= buffelmozzarella) en San Marzano tomaten.

Geschiedenis van de DOP

De beschermde oorsprongsbenamingen, of DOP’s in het Italiaans, gaan terug op het systeem van Franse appellations. Deze AOC’s (=Appellationd’Origine Contrôlée) zijn vooral bekend van wijnen, maar hun oorsprong ligt in de bescherming van de blauwe kaas Roquefort in de 15e eeuw. Deze kaas, genoemd naar zijn plaats van herkomst, is al eeuwenlang populair bij fijnproevers en is daarom relatief duur, zodat producenten van blauwe kazen uit andere regio’s ook winst wilden maken en hun kaas het label Roquefort gaven.

En ook al gebruiken alle producenten van blauwe kazen schimmelculturen van de soort Penicillium roqueforti, het houden en vooral het voeren van de schapen is belangrijk voor de smaak van de kaas. Hetzelfde geldt voor andere producten die beschermd worden door het DOP-zegel: In het geval van vlees- en zuivelproducten is het houden van de dieren al geregeld in de statuten van het betreffende consortium met betrekking tot de regio en de voeding.

DOP-specialiteiten uit Italië en Duitsland

Veel Italiaanse kaas- en worstspecialiteiten dragen hun oorsprong al in hun naam: Prosciutto di Parma, Prosciutto di San Daniele, Parmigiano Reggiano, Pecorino romano, Pecorino Sardo of Gorgonzola.

Sommige van deze specialiteiten zijn zo populair dat de naam generiek wordt gebruikt voor alle soortgelijke producten, wat in de spreektaal nauwelijks te vermijden is. Maar voor de trotse producenten moet het als een steek in het hart zijn als een goedkoop gemaakte geraspte kaas Parmezaan wordt genoemd.

Kaas- en worstspecialiteiten met een beschermde oorsprongsbenaming komen echter niet alleen uit Italië; ook Duitse kaasmakerijen en slagerijen hebben hun producten laten beschermen door de EU: Bekende Duitse producten zijn onder andere Altenburger Ziegenkäse, Allgäuer Bergkäse en Lüneburger Heidschnucke.

Producten met een beschermde geografische aanduiding staan een niveau lager dan de beschermde oorsprongsbenaming. En als je je afvraagt waar de vele Duitse worstspecialiteiten in de lijst staan: Neurenbergse Rostbratwurst, Thüringer Rostbratwurst, Halberstädter Würstchen, Holsteiner Katenschinken en Bayerisches Rindfleisch hebben allemaal een beschermde geografische aanduiding.