Basilicum planten zoals in Italië

De basilicumplant (Italiaanse basilico) wordt niet voor niets ook wel het kruid der koningen genoemd. Als groene kleurspits op pizza Margherita, als smaak- en kleurstof in pesto alla genovese of gewoon in combinatie met verse, sappige tomaten – de basilicumplant is niet weg te denken uit de Italiaanse keuken.

De wetenschappelijke naam voor basilicum is ocimum basilicum. Men denkt dat de plant vanuit Noord-India naar Europa is gekomen. Tegenwoordig is het een belangrijk ingrediënt in zowel de Italiaanse als de Griekse keuken.

Italiaanse basilicumvariëteiten

In Ligurië, waar basilicum wordt gebruikt om pesto alla genovese te maken, wordt de grootbladige variëteit O. basilicum ‘Genovese Gigante’ geteeld, die in Duitsland ook als zaad verkrijgbaar is.

Er zijn er nog veel meer:

• Bolloso napoletano: grootbladige basilicum, vandaar de naam slabasilicum
• Verde a piccolo: met kleine blaadjes
• Violetto: met paars gekleurde bladeren
• Alla canella: met een vleugje kaneel
• Al Limone: citroenbasilicum

Basilicum planten: zaaien

• Basilicumzaden kunnen vanaf mei worden gezaaid. De basilicumplant behoort tot het geslacht van de lichtkiemenden. Zorg er daarom voor dat de zaden niet bedekt zijn met aarde, maar dat ze lichtjes ingedrukt zijn en er vrij op liggen.
• Een temperatuur van ongeveer 20° wordt aanbevolen voor ontkieming. De plant moet ook tegen de wind worden beschermd. Groei vindt pas plaats vanaf 12°C.
• Zaai de zaden eerst in voedselarme potgrond. Scheid de tere jonge plantjes later en verpot ze in compost of voedingsrijke grond. Basilicum heeft veel voedingsstoffen nodig!
• Basilicum heeft veel licht en warmte nodig, maar mag niet worden blootgesteld aan de felle middagzon.

Basilicum planten: water geven, bemesten, snoeien

Zorg ervoor dat de grond altijd vochtig blijft, maar niet te veel water krijgt. Als de grond te nat is, kunnen parasitaire ziekten zoals septoria (een schimmelsoort) optreden. Vanwege het risico op schimmels wordt basilicum in Italië meestal in kassen gekweekt.

Besproei alleen de grond en vermijd indien mogelijk het bevochtigen van de bladeren.

Bemesting met hoornschilfers of compost geeft de basilicumplant de voedingsstoffen die hij nodig heeft. Een dun laagje koffiedik elke 3-4 weken voorziet het kruid ook van voldoende stikstof.

Als de basilicumplant bloemen produceert, knip ze dan af. Zo kan de plant zijn energie steken in de groei van de bladeren. Regelmatig snoeien bevordert ook de groei. Hierdoor wordt de plant echt bossig.

Je kunt de bloemen natuurlijk ook aan de plant laten zitten. Dit is een heel goede bijenweide en later vallen de zaadjes gewoon op de grond. Volgend jaar zal de basilicum waarschijnlijk weer ontkiemen.

Basilicum oogsten

Wanneer de heldergroene bladeren van de labia volledig volgroeid zijn, is het aan te raden om ze vroeg in de ochtend te oogsten. Het aroma en de smaak van de bladeren zijn vooral ’s ochtends intens.

Houd er rekening mee dat de bladeren niet afzonderlijk moeten worden afgeplukt, maar dat de tak 5-7 cm onder het uiteinde van de scheut moet worden afgeknipt. Maak de snede boven het laatste paar bladeren, zodat de plant opnieuw kan uitlopen.

Omdat basilicum na het oogsten snel zijn smaak verliest, raden we aan om het snel te gebruiken. De blaadjes zijn ook gemakkelijk te drogen.

Basilicum vermeerderen via stekken

Heb je al een grote plant? Geweldig! Knip gewoon een tak af en zet hem in een glas water op een warme, lichtgekleurde plek. Ververs het water af en toe. Na ongeveer 2 weken zul je zien dat de tak wortels heeft ontwikkeld. Je kunt het stekje dan planten. Een snelle methode om basilicum te vermeerderen…

PS: Hier zijn nog een paar receptideeën met verse basilicum:

• Tomatensalade met burrata
• Italiaans kruidenzout
• Bruschetta recept